Dairy Farming । गाय आणि म्हैस हे देशातील दूध उत्पादनासाठी सर्वाधिक पाळले जाणारे प्राणी आहेत. भारत हा गायी पाळण्यात आघाडीवर असलेल्या देशांपैकी एक आहे. दुग्धोत्पादनासाठी (Dairy production) देशात अनेक प्रगत जातीच्या गायी पाळल्या जातात. आज आम्‍ही तुम्‍हाला अशाच काही देशी गायींबद्दल सांगणार आहोत, ज्यांचे पालन दुग्‍धउद्योगात तसेच घरगुती शेतीत मोठ्या प्रमाणावर केले जाते. या देशी जातींपैकी गीर, थारपारकर आणि साहिवाल या गायींचे सर्वाधिक संगोपन केले जाते.
Carrot Farming | गाजराची शेती करताय? तर ही माहिती नक्की वाचा आणि मिळवा भरघोस उत्पादन
गायींच्या या तीन जाती दूध उत्पादनासाठी विशेष मानल्या जातात. जर आपण दूध उत्पादनाच्या प्रमाणाबद्दल बोललो तर त्या एका दिवसात सुमारे 20 लिटर दूध देतात . या मूळ जाती दुग्धव्यवसायात सर्वाधिक पाळल्या जातात. चला तर मग जाणून घेऊया देशी गायींच्या या जातींबद्दल सविस्तर माहिती. (Dairy Farming)
Success Story | शेतकऱ्याचा नादच खुळा! शेळीपालनातून कमावले ५ कोटी रुपयांचे उत्पन्न
१) गिर गाय
- एका दिवसात 12-20 लिटर पर्यंत दूध उत्पादन.
- गायीची इतर नावे देसन, गुजराती, सुर्ती, काठियावाडी आहेत.
- ही गाय गुजरात, उत्तर प्रदेश, राजस्थान आणि महाराष्ट्रात विशेष पाळली जाते.
- ही गाय एका दुग्धपानात 1500 ते 1600 लिटर दूध देते.
- बाजारात या गायीची किंमत 50 हजार रुपयांपासून ते 1 लाख रुपयांपर्यंत आहे.
Poultry Farming | सावधान! हिवाळ्यात कोंबड्यांची अशी काळजी घ्याच, अन्यथा निर्माण होईल धोका…
२) थारपारकर गाय
- ही गाय एका दिवसात 12-16 लिटर दूध देते.
- एका स्तनपानात 1700-1800 लिटर दूध देते.
- ही गाय प्रामुख्याने उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, हरियाणा, राजस्थानमध्ये आढळते.
- बाजारात त्याची किंमत 20 ते 60 हजार रुपयांपर्यंत आहे.
Fertilizer prices । खुशखबर! रब्बी हंगामात खतांच्या किंमती होणार कमी, युरियाच्या दरातही होणार घट
३) साहिवाल गाय
- ही गाय एका दिवसात 10-20 लिटर दूध देते.
- एका स्तनपानात सुमारे 1800-2000 लिटर दूध देते.
- साहिवाल गायीची इतर नावे लांबी बार, मांटगोमेरी, मुलतानी आहेत.
- ही गाय प्रामुख्याने मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश, राजस्थान, हरियाणा येथे आढळते.
- बाजारात या गायीची किंमत 40 हजार रुपयांपासून ते 1 लाख रुपयांपर्यंत आहे.
Sugarcane FRP | उसाला प्रतिटन पाच हजार रुपये दर द्यावा! शेतकरी संघटना आक्रमक; आंदोलनाचा दिला इशारा
देशी गायींच्या या तीन जाती घरगुती किंवा दुग्धजन्य दूध उत्पादनासाठी पाळल्या जाणार्‍या सर्वात विशेष जाती मानल्या जातात. देशी गायींच्या इतर जातींचाही देशांतर्गत दूध उत्पादनात मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. त्यांची नावे – नागोरी, राठी, हरयाणवी इ. यापैकी गीर गाईचे दूध त्याच्या विशेष गुणवत्तेसाठी प्रसिद्ध आहे.
